Podjazd do garażu przez cały rok jest narażony na działanie niekorzystnych warunków atmosferycznych oraz znacznych obciążeń. Co zrobić, by wygodnie się z niego korzystało i spełniał swoją funkcję przez wiele lat? Przed rozpoczęciem robót dobrze jest zatroszczyć się o sporządzenie projektu, który można zamówić u architekta lub w jednej z wielu firm oferujących materiały na nawierzchnię. Jeśli jesteśmy w trakcie budowy domu, to być może w projekcie budowlanym znajdują się stosowne rozwiązania. Jeśli podjazd ma być wykonany przy istniejącym budynku, warto sprawdzić, czy przed przystąpieniem do robót nie trzeba dopełnić jakichś formalności w urzędzie. Samo utwardzenie gruntu na działce budowlanej nie wymaga uzyskania ani pozwolenia na budowę, ani zgłoszenia. Jednak jeśli wykonanie podjazdu do garażu wiąże się z koniecznością wykonania zjazdu z drogi publicznej, to trzeba pamiętać, że budowa zjazdu wymaga dopełnienia odpowiednich formalności. Dobrze jeśli w projekcie budowlanym zostaną zawarte rozwiązania dotyczące podjazdu do garażu Odprowadzenie wód opadowych Jedną z ważniejszych kwestii jest odprowadzenie wód opadowych z podjazdu. Dojazd musi mieć ukształtowany spadek zapewniający spływ wody, która powinna zostać usunięta do sieci kanalizacji deszczowej lub ogólnospławnej. Jeżeli w okolicy nie ma takiej sieci, dopuszczalne jest skierowanie ich na własny nieutwardzony teren lub np. do dołu chłonnego. Ważne jest, by nie kierować wód opadowych na teren sąsiedniej nieruchomości. Jeżeli podjazd ma nachylenie w kierunku budynku, to koniecznie trzeba przed wjazdem do garażu zamontować odwodnienie liniowe. W takiej sytuacji dobrze jest również, chociaż na niewielkim odcinku przed garażem, wykonać spadek „od budynku” i w załamaniu umieścić odwodnienie. Szerokość i warstwy Szerokość drogi dojazdowej do garażu powinna wynosić minimum 3 m. Jest to wartość wymagana przez przepisy, ale równocześnie pozwalająca na wygodne korzystanie z podjazdu. Po zaparkowaniu samochodu na drodze o takiej szerokości, można z niego spokojnie wysiąść i przejść obok auta. Jedną z ważniejszych kwestii podczas budowy podjazdu jest odprowadzenie wód opadowych. Dojazd musi mieć ukształtowany spadek zapewniający spływ wody, która powinna zostać usunięta do sieci kanalizacji deszczowej lub ogólnospławnej. Równie ważną kwestią jest odpowiednie ukształtowanie warstw. Na gruncie rodzimym powinna znaleźć się podbudowa, na niej podsypka i dopiero na tych warstwach nawierzchnia. Podkład można wykonać ze żwiru lub tłucznia, który należy zagęścić. Pełni on funkcję warstwy nośnej lub filtrującej. Jego grubość dostosowuje się do rodzaju gruntu, warunków odwodnienia i przewidywanych obciążeń. Podsypka stanowi warstwę wyrównawczą pod nawierzchnię. Jej grubość musi wynosić minimum 3 cm. Wykonuje się ją najczęściej z piasku. Nawierzchnię podjazdu można ułożyć z betonowych płyt lub kostek brukowych, także ażurowych, z naturalnych kamieni albo wysypać żwirem. Trzeba też zadbać o odpowiednie połączenie nawierzchni z otaczającym terenem. Używa się do tego różnego rodzaju krawężników i obrzeży. Betonowe kostki brukowe Najbardziej popularnym materiałem na nawierzchnie podjazdów przy domach jednorodzinnych są wyroby betonowe. Decydując się na konkretny produkt, trzeba przede wszystkim sprawdzić, Betonowe kostki brukowe nie niszczą się pod wpływem normalnego użytkowania jaka jest jego nasiąkliwość i mrozoodporność. Są to parametry, które decydują o trwałości betonowej kostki brukowej. Im mniejsza nasiąkliwość, tym produkt jest mniej podatny na wchłanianie wody (dopuszczalny poziom to maksymalnie 6%), a tym samym będzie bardziej trwały i lepiej poradzi sobie w warunkach zimowych. Mrozoodporność to odporność na zamrażanie i odmrażanie. Zgodnie z normą może wynosić maksymalnie 1 kg/m². Dobre kostki mają ten parametr znacznie niższy. Dostępne są kostki o powierzchni gładkiej oraz płukanej. Te drugie mają lepszą przyczepność, dzięki temu tworzą antypoślizgową nawierzchnię. Betonowe kostki brukowe nie niszczą się pod wpływem normalnego użytkowania, jednak są sytuacje, kiedy dosyć łatwo można uszkodzić ich strukturę. Mowa tu o intensywnym odśnieżaniu i usuwaniu lodu zimą, za pomocą niewłaściwych narzędzi. Pod wpływem środków odladzających na kostce mogą pojawić się białe wykwity. Żeby temu zapobiec można zastosować specjalną instalację grzewczą, ale o tym w dalszej części tekstu. Kostki z kamieni naturalnych Kostki brukowe wykonane z kamieni naturalnych są bardzo odporne na działanie czynników atmosferycznych, a także na zniszczenia mechaniczne. Niewątpliwą ich zaletą jest unikalny wygląd, możliwy do uzyskania tylko za pomocą naturalnych materiałów: poszczególne produkty różnią się między sobą barwą i kształtem. Podobnie jak kostki betonowe - te kamienne, również dostępne są w różnych kształtach, wielkościach i kolorach. Wadą wyrobów z kamieni naturalnych jest ich cena, która znacznie odbiega od produktów betonowych. Najbardziej popularnymi materiałami na nawierzchnie podjazdów są wyroby betonowe. O ich trwałości decydują parametry związane z nasiąkliwością i mrozoodpornością. Elektryczny system przeciwoblodzeniowy Na podjeździe można zamontować specjalną instalację grzewczą, dzięki temu zimą nie będzie konieczności odśnieżania. Można ją stosować pod nawierzchnią z kostek i płyt kamiennych oraz betonowych. Instalację montuje się przed ułożeniem nawierzchni, gdyż kable grzejne muszą się znaleźć w warstwie podsypki piaskowej. System ogrzewania może być położony na całej powierzchni podjazdu lub tylko pod śladami kół samochodu. Jest to wygodne rozwiązanie, ale niestety dosyć drogie. Dodatkowo - w przypadku podjazdów o znacznym nachyleniu, trzeba wykonać specjalny kanał odprowadzający wodę ze stopionego śniegu lub lodu. Na podjeździe można zamontować specjalną instalację grzewczą, dzięki czemu zimą nie będzie konieczności odśnieżania Różnorodność materiałów na nawierzchnię Na rynku dostępnych jest wiele różnych materiałów doskonale nadających się do zastosowania jako nawierzchnia podjazdu do garażu. Znajdziemy wyroby betonowe, z kamienia naturalnego oraz imitujące kamień. Te ostatnie mają pozornie nierówne kształty i niejednolite wybarwienie, by jak najbardziej przypominać materiał naturalny. Można też zdecydować się na wysypanie podjazdu kruszywem. Będzie to rozwiązanie z pewnością najtańsze. Najbardziej popularne i najłatwiejsze do ułożenia są produkty o niewielkich wymiarach w postaci kostek betonowych. Dostępne są jednak także większe - w formie płyt pełnych lub ażurowych. Te ostatnie można w środku wysiać trawą lub wysypać żwirem. Do poszczególnych wyrobów często są dostępne w komplecie elementy brzegowe. Istnieje możliwość wyboru spośród wielu kolorów i kształtów, które można układać w różne wzory. Można stworzyć podjazd jednobarwny lub w wielobarwne wzory. Bez problemu można znaleźć materiały, które będą doskonale pasować zarówno do otoczenia, jak i stylu i kolorystyki budynku. Proponowane dla CiebiePodjazd do garażu: 10 wykonawców w Kolbudach - sprawnie, wygodnie, lokalnie! Dodaj zapytanie i szybko nawiąż kontakt. 10 opinii klientów!
Informacja od opiekuna zlecenia podano nr telefonu potwierdziliśmy e-mail zweryfikowaliśmy treść wstępnych oczekiwań Dane kontaktowe Klient: M●●●●●● A●●●●●●●● Tel: 505 ●●● ●●● pokaż E-mail: a●●●●@●●●●● pokaż Szczegóły zlecenia Kategoria: Zlecenia brukarskie Miejsce: Czarne - powiat człuchowski, Pomorskie Zakres zlecenia: podjazd z kamienia polnegoZakres prac: ułożenie kostkiPowierzchnia prac: 160m2Rodzaj materiału: kamień polnyTermin rozpoczęcia prac: możliwy w ciągu 3 miesięcy Nr zapytania ofertowego: 807202
- Wykonanie wyrównania powierzchni (najlepiej mini koparką) pod podjazd 100m² (cała powierzchnia na zdjęciach) - Ułożenie obrzeży 11mb - Rozprowadzenie, wyrównanie i zagęszczenie żwiru/drobnego kamienia na całej powierzchni podjazdu NIE KOSTKI Dostarczam materiały (obrzeża, suchy beton, żwir) nie posiadam sprzętu do pracyUtwardzonemu podjazdowi do garażu trzeba nadać odpowiednią wytrzymałość. Wszak musi on przenosić obciążenia powodowane przez samochód. Na wytrzymałość wpływają - materiał, z którego powstała nawierzchnia, prawidłowa podbudowa, staranność prac przy układaniu każdej z warstw.Obecnie projektując dom od podstaw zdarza się bardzo rzadko, że garaż znajduje się poniżej terenu. Eksperci uważają, że garaż w piwnicy to ostateczność. Taki garaż wykonuje się, kiedy nie ma już żadnej innej możliwości jego ulokowania na działce lub w bryle domu zaplanowanego do wzniesienia na konkretnej przestrzeni. Jeżeli garaż w naszym domu znajduje się poniżej poziomu terenu, wówczas konieczne jest zadbanie o to, by zjazd do niego był wygodny i bezpieczny. Garaż ulokowany poniżej gruntu nie jest prostą sprawą. Jest wyzwaniem. Nie panikuj. Wszystko da się zrobić. Najważniejsze w tym temacie jest wykonanie wygodnego zjazdu do piwnicy, odpowiednio dobrana nawierzchnia, prawidłowe odwodnienie i porządne wykończenie ścian oporowych. W tym artykule podpowiadamy jak wykonać zjazd do garażu w piwnicy. Zachęcamy do lektury! Kąt zjazdu Ma to znaczenie szczególnie zimą. Wiedzą o tym najlepiej mieszkańcy domów na niewielkich działkach w miastach. Wjazd do garażu usytuowanego poniżej poziomu gruntu może być łagodny lub stromy. Jeśli samochód ma do pokonania dużą różnicę wysokości na krótkim odcinku, to podjazd może okazać się zbliżony w rozmiarach do maksymalnego dopuszczonego prawem. Warto to sprawdzić – szczegółowe informacje znajdują się w Rozporządzeniu Ministra Infrastruktury w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie. Oczywiście, im mniejsze nachylenie zjazdu, tym lepiej. Przepisy określają to wyraźnie: dla samochodów w garażach indywidualnych, usytuowanych na zewnątrz lub wewnątrz bez przekrycia lub pod dachem % nachylenia wynosi 25. Wynika z tego, że na 1m długości rzutu jest 25 cm różnicy w wysokości i takie przypadki garażu w piwnicy wynikają z bliskości domu od granicy działki (na przykład 6 m). W związku z bepieczeństwem użytkowania zakłada się, że jeśli tylko jest to możliwe, to powinno się pozostawić 1m wypłaszczenia przed zjazdem i po zjeździe. Za wygodne uważa się wypłaszczenie o długości samochodu wykonane przed zjazdem do garażu. Zjazd do garażu - inspiracja, źródło: Pinterst Szerokość zjazdu Trzeba zadbać o odpowiednią szerokość samego zjazdu. Nawet jeśli obecnie nasz samochód nie jest duży, to należy zostawić taki zapas miejsca, aby nawet szerszy pojazd mógł bez trudu zjechać do garażu. Wyliczmy szerokość tak, aby była też możliwość wyjścia z samochodu stojącego na zjeździe. Wprawdzie taka sytuacja należy do rzadkości, ale może się zdarzyć. Najmniejsza zalecana szerokość to 3 metry Jednak im zjazd jest szerszy, tym jest to wygodniejsze dla użytkowników. Zjazd do garażu - inspiracja, źródło: Pinterst Boki zjazdu Najważniejsze informacje na temat boków zjazdu zwanych też murami oporowymi: Boki zjazdu należy zabezpieczyć murkami oporowymi z betonu. Sam zjazd musi mieć możliwie duży odcinek płaski przed drzwiami garażowymi. W razie dużego oblodzenia w zimie łatwiej będzie ruszyć pod górę, a podczas wjeżdżania pojazd nie zsunie się na drzwi garażowe. W kosztorysie garażu znajdującego się na dole z pewnością wyszczególnione zostaną ściany oporowe, które powinny być tak mocne, żeby wytrzymać napór gruntu. Specjaliści wiedzą, ale laik może nie zdawać sobie sprawy z tego, że ściana oporowa powinna być posadowiona poniżej głębokości przemarzania gruntu. Na przykład na Suwalszczyźnie jest to aż 1,4 m, a na terenach zachodnich naszego kraju wystarczy głębokość 0,8 m. Konstruktor określa specjalne, spersonalizowane wymiary związane z konstrukcją murów oporowych. A będą to: wysokość ścian oporowych, szerokość ścian, układ zbrojenia. Te czynniki uzależnione są od rodzaju gruntu na którym stoi dom oraz od użytego materiału konstrukcyjnego, dlatego osoba zajmująca się tym musi dostosować parametry do konkretnego obiektu. Do wykończenia ścian oporowych zwykle używa się różnego rodzaju okładzin. Boki można wykończyć w dowolny sposób, często jednak stosuje się tynki mozaikowe, płytki klinkierowe lub okładziny imitujące kamień. Jedną z cech materiału, którym możemy obłożyć ścianę osobową garażu jest materiał, którego cechuje nienasiąkliwość. Zjazd do garażu - inspiracje, źródło: Pinterst, Flickr Nawierzchnia zjazdu Na zjeździe do garażu należy wykonywać nawierzchnię szczególnie starannie, ponieważ ciężar samochodu będzie poluzowywał kostki. W domach jednorodzinnych na ogół stosuje się proste i najtańsze rozwiązania. Warto jednak wykonać wszystkie warstwy, takie jak dla drogi dojazdowej, czyli podbudowę i podsypkę – zgodnie z regułami sztuki budowlanej. Jeśli zjazd jest szczególnie stromy, dobrze jest wykonać podbudowę sztywną, nakładając na spodnią stronę kostek brukowych tzw. mostek sczepny z betonu i połączyć kostki sztywną spoiną. Jeśli zjazd do garażu jest stromy, to warto rozważyć zastosowanie określonego rodzaju nawierzchni oraz określonego sposobu układania kostki, czy kamienia. Przy wjazdach o dużym nachyleniu kostka powinna być ułożona pod skosem do kierunku jazdy oraz kierunku spadku. Wówczas zwiększy się nośność i stabilność podjazdu wykonanego z kostki a także zmniejszy się hałas spowodowany wjeżdżaniem. Zwykle na podjeździe stosuje się kostkę betonową lub kamienną (bazalt, granit). Absolutnie nie sprawdzają się i są niebezpieczne podczas użytkowania polerowane gresowe płytki. Odwodnienie zjazdu, źródło: Flickr Odwodnienie Jeśli chodzi o garaż w piwnicy, to odwodnienie jest kolejną sprawą, którą obowiązkowo należy przemyśleć, zaplanować i wykonać. Oto kilka podpowiedzi, na co zwrócić w tym temacie uwagę: Po pierwsze Na początku zjazdu warto trochę podwyższyć teren – zrobić betonowy próg, aby woda nie ściekała w dół. Pod drugie Wzdłuż murków oporowych, od strony gruntu powinno się ułożyć drenaż, który będzie odprowadzał wodę opadową np. na trawnik. Po trzecie W poprzek, przed wjazdem należy umieścić korytko odwodnienia liniowego, aby spływająca woda nie wciekała do wnętrza garażu. Odwodnienie liniowe zjazdu jest ważne, ponieważ woda opadowa jest jednym z największych zagrożeń garażu znajdującego się poniżej linii gruntu. Zła konstrukcja pochyłego zjazdu doprowadzić może do tak szybkiego spływania wody opadowej, że spływający deszcz mógłby się gromadzić w narożnikach a nawet zalewać garaż. Po czwarte Na etapie konstruowania planu garażu ważne jest, aby pozostawić w dolnej części wjazdu praktycznie płaską część o długości minimum 0,5m. To tam montuje się korytko odwadniające. Po piąte Praktyka pokazuje, że w otoczeniu korytka albo w nim samym montowany jest także kabel grzejny oraz osadnik szlamu. Fachowcy wskazują, na fakt, że kabel w zimie będzie rozmrażał ewentualnie zamarzająca wodę, którą będzie się tam gromadzić a osadnik szlamu będzie gromadził zanieczyszczenia spływające w dół. Po szóste Instalacja odprowadzająca wodę musi być doprowadzona do kanalizacji zewnętrznej lub odprowadzać wodę do ogrodu. Przykrywająca korytko kratka powinna znajdować się na równej płaszczyźnie z otaczającym ją fragmentem zjazdu. Po siódme Podczas wykonywania nawierzchni w dolnej części wjazdu do garażu obowiązkowo należy część za odwodnieniem linowym wykonać lekko spadziście w stosunku do korytka, aby woda mogła spokojnie spływać i być odprowadzana. Odprowadzenie wody, która wpływa w dół do garażu to jedno, drugie, to poprawne wykonanie samego odwodnienia w garażu. Zjazd do garażu - inspiracje, źródło: Pinterest, Flickr W zimie bez poślizgu Mistrzowskim rozwiązaniem są maty grzejne, które roztapiają gromadzący się śnieg. Woda spływająca po pochylni też nie ma prawa zamarznąć. Maty grzejne są wyśmienitym rozwiązaniem na pochyły wjazd do garażu. Niezależnie od tego jak bardzo nachylony jest zjazd inwestor powinien przemyśleć wykonanie instalacji przeciwoblodzeniowej. Niektórzy ze względów oszczędnościowych kładą je tylko w pasie kół samochodu. Innym sposobem jest posadowienie w nawierzchni tzw. ryfli. Zjazd najczęściej wykłada się betonową kostką brukową. Najlepiej na tym odcinku ułożyć ją w jodełkę, umieszczając co kilka rzędów kostki na węższym boku. Powstaną w ten sposób nierówności ułatwiające poruszanie się samochodem. Dzięki ryflom zmniejsza się ryzyko poślizgu. Ryfle ułatwiają odprowadzanie wody opadowej. Fachowo ułożone będą z pewnością elementem dekoracyjnym całego wjazdu do garażu. Zjazd do garażu - inspiracje, źródło: Pinterest, Flickr Kolejność prac Kolejność prac jest taka: Z przeznaczonego na zjazd miejsca usuwamy wierzchnią warstwę gruntu na głębokość min. 20 cm. Oczyszczone z korzeni roślin i kamieni dno wyrównujemy i ubijamy zagęszczarką. Odpowiednie nachylenie zjazdu formuje się za pomocą warstwy zagęszczonego żwiru i betonu. Na tak przygotowanym podłożu układa się podsypkę piaskową, a na niej nawierzchnię. Kolejne warstwy nawierzchni – podbudowa i podsypka – muszą mieć taką samą grubość w każdym miejscu wykopu. Podbudowę o grubości min. 25 cm wykonuje się z mieszaniny piasku ze żwirem, żwiru, grysu lub tłucznia. Podsypkę o grubości ok. 5 cm wykonuje się z piasku o uziarnieniu do 2 mm lub grysu bądź żwiru o uziarnieniu 1-4 mm. Zapewnia ona stabilne osadzenie kostek brukowych. Powierzchnia podsypki musi być przed przystąpieniem do układania nawierzchni wyrównaną łatą. Ułożone kostki dobija się gumowym młotkiem. I jeszcze taka wskazówka: podczas układania należy wielokrotnie sprawdzać poziomnicą równość powierzchni i od razu dokonywać ewentualnych korekt usuwając lub dosypując piasek. Podsumowując, inwestor, który zdecyduje się na garaż poniżej poziomu terenu powinien nalegać, aby zjazd był jak najmniej stromy ze względu na wiele różnorodnych niedogodności związanych z użytkowaniem takiego garażu w trakcie całego roku. Garaż w piwnicy uważany jest za niezabierający powierzchni zabudowy. Najczęściej wznosi się go na wąskiej działce o małych rozmiarach i w przypadku domu znajdującego się blisko granicy działki. Warto zastanowić się nad elementami oświetleniowymi wjazdu. W nowopowstających zjazdach do garażu w piwnicy stosuje się oświetlenie nad bramą garażową oraz w ścianach oporowych nad ziemią. Niektórzy montują także specjalne czujniki ruchu, które automatycznie zapalają światła. Garaż w piwnicy nie musi przerażać. Warto jednak wszelkie ewentualne remonty domu posiadającego garaż w piwnicy lub nowopowstającego domu z takim garażem konsultować z konstruktorami, a prace powierzać specjalistom. O tym jakie są wady i zalety garażu w domu i obok domu możesz przeczytać TUTAJ. Na podjazd do garażu z kostki brukowej warto wybrać kostkę gładką wielokolorową. W ofercie Semmelrock posiadamy wiele możliwości, które można dostosować do stylu posesji – np. Appia Antica, Pavimo czy Lundo. Najpopularniejsza w ostatnich latach jest kostka brukowa na podjazd w stylu nowoczesnym – np. kostka gładka wielokolorowa
Wybór produktów do utwardzania ogrodowych nawierzchni jest spory, jednak pamiętajmy, że ruch kołowy wymaga traktów o wysokiej odporności na obciążenie, co zawęża asortyment. Niektóre materiały mają wszechstronne zastosowanie, inne nadają się jedynie tam, gdzie nie będą intensywnie eksploatowane. Jeśli zastosujemy odpowiedni budulec, będzie nam służył przez lata. Z artykułu dowiesz się: Jak stworzyć wygodny podjazd do garażu? Jak układać kostkę betonową na podjeździe? Czy brukiem klinkierowym i kostką kamienną można wyłożyć podjazd? Jak zaimpregnować bruk? Jak układa się płyty ażurowe na podjeździe? Jak zbudować podjazd z kruszywa? Jak stworzyć wygodny podjazd do garażu? Nawierzchnia podjazdu jest potrzebna niemal na każdej działce, a można ją zaplanować i wykończyć na wiele różnych sposobów. Na większych posesjach często buduje się duże podjazdy z rondem. Jeśli dom jest umiejscowiony w znacznej odległości od ulicy, nic nie stoi na przeszkodzie, by zaplanować falisty przebieg drogi prowadzącej od bramy wjazdowej do garażu. Przydadzą się też miejsca parkingowe dla gości. Pamiętajmy, że wygodne manewrowanie autem zapewni nawierzchnia o szerokości przynajmniej 3 m i długości 6 m. Wymiary miejsca postojowego dla samochodu osobowego to co najmniej 2,5 × 5 m. Nawierzchnie utwardzone to nie jest odrębny element przestrzeni wokół domu - w każdym ogrodzie powinny tworzyć dobrze przemyślany układ, usprawniający komunikację. Muszą również harmonizować z roślinnością i pasować do stylu budynku czy ogrodzenia. Można zaplanować je samemu, choć najlepiej jeśli cały ogród zaaranżuje architekt krajobrazu. Podjazd znajduje się we frontowej części działki, dlatego należy zwrócić szczególną uwagę, aby współgrał z otoczeniem. Wytrzymałość traktu uzyskuje się dzięki grubej podbudowie z kruszywa oraz solidnemu wykończeniu w postaci płyt parkingowych, bruku klinkierowego albo grubej kostki betonowej lub kamiennej (przynajmniej 6 cm). Można użyć tzw. bruku ekologicznego - po jego ułożeniu w nawierzchni pozostają otwory ułatwiające wsiąkanie wody opadowej w głąb podłoża. Jednolita powierzchnia będzie jednak łatwiejsza do utrzymania w czystości i do odśnieżania. Godny polecenia jest bruk antypoślizgowy (tzw. płukany) pokryty kruszywem. Na kostce w ciemnym kolorze mniej widoczne będą plamy po oleju silnikowym. Nawierzchnie utwardzone ułatwiają komunikację i porządkują przestrzeń. Zastosowanie tego samego rodzaju materiału na podjeździe i na ścieżkach pozwala uzyskać efekt spójności. (fot. Vestone) Bruk betonowy Od ponad dwudziestu lat materiał ten króluje w ogrodach. Doskonale nadaje się zarówno na nawierzchnie podjazdów, jak i ścieżek czy tarasów. Dzięki jego zastosowaniu można więc uzyskać jednolicie wyglądającą nawierzchnię na całej działce. To istotne zwłaszcza w obrębie mniejszych posesji. Wszechstronne zastosowanie bruku wynika również z faktu, że z małych elementów łatwo się układa nawierzchnie o zaokrąglonych kształtach. Wyroby z nieco wyższej półki zupełnie nie przypominają szarych czy czerwonych kostek z początku lat 90. Pod względem estetyki nie ustępują klinkierowym i kamiennym. Ich wybór jest ogromny. Nowe technologie pozwalają je rozmaicie formować, barwić, uszlachetniać. Mogą do złudzenia przypominać drewno albo starobruk. Elementy obijane w specjalnym bębnie zyskują charakterystyczne otarcia. Płukane mają na wierzchu szorstką warstwę kruszywa granitowego, bazaltowego lub kwarcowego. Krawędzie mogą być ostre, fazowane (ukośnie ścięte, a więc mniej podatne na uszkodzenia), zaokrąglone lub nieregularnie obijane (w przypadku kostki postarzanej). Niektóre oferowane przez producentów kolekcje, zawierają elementy o różnych wymiarach i odcieniach. W wyniku ich połączenia uzyskuje się bardziej naturalny efekt, niż przy zastosowaniu identycznych kostek. Z wyrobów w kształcie klinów jeszcze łatwiej układa się okręgi, łuki, wachlarze. Tzw. bruk ekologiczny ma otwory bądź wypusty dystansowe - powstałe w nawierzchni prześwity wypełnia się ozdobnym kruszywem albo ziemią. Kostka może być jedno- lub dwuwarstwowa. Ta pierwsza jest w całości barwiona w masie, zaś druga jedynie w części licowej - najlepiej, gdy grubość tej warstwy wynosi minimum 5 mm. Dużą popularnością cieszy się bruk betonowy w naturalnych odcieniach przypominających kamień. (fot. Bruk-Bet) Jak układać kostkę betonową na podjeździe? Kostkę, zarówno betonową, jak i pozostałe rodzaje, układa się na podbudowie z warstw kruszywa. Całość prac najlepiej powierzyć wyspecjalizowanej firmie. Roboty rozpoczyna się od wyznaczenia granic nawierzchni i usunięcia humusu (górnej żyznej warstwy ziemi, którą najlepiej wykorzystać w ogrodzie). Następnie wykonuje się wykop o odpowiedniej głębokości, zagęszcza jego dno i na ławie z gęstej mieszanki betonowej osadza obrzeża. Są one niezwykle istotne, bo zapobiegają rozjeżdżaniu się nawierzchni. Stosuje się elementy betonowe i kamienne. Może być to grubszy bruk albo różnego typu podłużne ok. 1 m obrzeża - gładkie bądź przypominające palisadę. Kolejnym krokiem jest ułożenie na dnie wykopu geowłókniny, która zapobiega mieszaniu się gruntu z podbudową z kruszywa. W przypadku podjazdu warstwa kruszywa (żwiru, tłucznia, grysu lub pospółki) powinna mieć grubość 20-30 cm (pod ścieżkami wystarczy 10-20 cm). Na wyrównanej i utwardzonej za pomocą zagęszczarki wibracyjnej warstwie kruszywa usypuje się ok. 5 cm warstwę podkładową - na ogół z piasku. Za pomocą długiej łaty należy ją wyrównać i wyprofilować, nadając nawierzchni niewielki ok. 2% spadek poprzeczny, zapewniający szybkie odprowadzanie wody deszczowej. Po ubiciu podsypki piaskowej przy użyciu zagęszczarki, można przystąpić do układania bruku. Elementy należy umieszczać ściśle jeden przy drugim i dobijać do podłoża gumowym młotkiem. Trzeba pamiętać, by nie chodzić po wyrównanej warstwie podsypki - kolejne fragmenty nawierzchni wykonuje się, klęcząc na ułożonej już kostce. Co jakiś czas należy kontrolować poziom traktu za pomocą poziomnicy. Po wybrukowaniu całej powierzchni, stabilizuje się ją i jednocześnie wyrównuje przy użyciu zagęszczarki z gumową nakładką ochronną. Na koniec wypełnia się szczeliny między elementami. Przeważnie stosuje się w tym celu piasek. Kostki uszlachetnione kruszywem umożliwiają ułożenie nawierzchni o bardzo dobrych właściwościach antypoślizgowych. (fot. Vestone) Bruk z wypustami dystansowymi pozwala na układanie nawierzchni, przez które jeszcze łatwiej przesiąka woda deszczowa. (fot. Semmelrock) Inne rodzaje trwałej kostki Obok bruku betonowego należy wymienić klinkierowy, cieszący się uznaniem wielu inwestorów. Często jest on układany wokół domów, których elewacja również wykonana jest z tego materiału. Cechuje go wysoka trwałość, odporność na ścieranie, odpryskiwanie, płowienie i działanie substancji chemicznych. Barwa bruku zależy od składu gliny użytej do produkcji oraz od procesu wypalania (nie stosuje się barwników). Znajdziemy ceglasty, żółty, pomarańczowy, brązowy, czarny, antracytowy, granatowy, szary. W sprzedaży są też wyroby dwukolorowe (cieniowane), które powstają w wyniku angobowania, czyli pokrywania szlachetną glinką zawierającą minerały i tlenki metali. W czasie wypalania angoba trwale łączy się z powierzchnią bruku. Budulec jest jednolity na całym przekroju (pomijając angobowany), więc docinanie elementów oraz eksponowanie ich ścianek bocznych nie stanowi problemu. Szlachetnym, ponadczasowym charakterem i dużą wytrzymałością wyróżnia się kostka kamienna. Ma nieregularny kształt i powierzchnię łamaną (nierówną), piaskowaną (szorstką) lub szlifowaną (równą i śliską). W ogrodach najczęściej można spotkać granit, występujący w odcieniach szarości, zieleni, żółci, różu i czerwieni. Stosuje się też bazalt (czarny lub ciemnoszary, wyjątkowo śliski po deszczu, więc używany głównie jako dodatek), sjenit (bardzo dekoracyjny, o barwie czarnej bądź szarej) i serpentynit (czarnozielony lub szarozielony). Teren możemy wyłożyć także kamieniem polnym o płaskiej powierzchni. Bruki klinkierowe (fot. z lewej: LHL Klinkier) i granitowe (fot. z prawej: Dreamstime) należą do najtrwalszych i bardzo dobrze znoszą obciążenia. Bruk klinkierowy o szorstkiej, tzw. drapanej powierzchni. (fot. Vandersanden) Impregnacja bruku Niektóre nawierzchnie dłużej zachowują trwałość i ładny wygląd, jeśli zostają zaimpregnowane specjalnym preparatem. Betonowe kostki zazwyczaj wymagają po ułożeniu zabezpieczenia środkiem, który ogranicza wchłanianie przez nie wody, a więc zwiększa mrozoodporność, odporność na zaplamienie i powstawanie wykwitów. Oprócz tego zapewnia zachowanie intensywnej barwy. Droższa kostka może być zaimpregnowana już w fabryce. Zabezpieczanie bruku klinkierowego nie jest potrzebne (nie zwiększy jeszcze bardziej jego trwałości), jednak poprawi estetykę nawierzchni - nasycenie koloru i ochronę przed zabrudzeniami. Jeśli chodzi o kamień, to jedynie porowate płyty z wapienia i piaskowca (przeznaczone na ścieżki), wymagają impregnacji. Impregnację bruku wykonuje się zaraz po jego ułożeniu, podczas niezbyt słonecznej, suchej pogody. Preparat należy rozprowadzać równomiernie. Najwygodniej robić to za pomocą wałka na kiju teleskopowym. Można też użyć pędzla, a w przypadku dużego metrażu - natrysku. W pierwszej kolejności malujemy trudno dostępne miejsca, np. kostki przy obrzeżach i same obrzeża. Zwykle nakłada się dwie warstwy, w odstępie czasowym zalecanym przez producenta. Dostępne na rynku impregnaty nieco różnią się od siebie. Mogą dawać matowe wykończenie albo tzw. efekt mokrego kamienia. Niektóre jedynie zwiększają intensywność koloru nawierzchni, inne mają właściwości barwiące i dostępne są w różnych odcieniach. Impregnaty mogą dawać tzw. efekt mokrego kamienia albo barwić bruk. (fot. Tikkurila) Elementy ażurowe Do utwardzania podjazdów i miejsc postojowych często wykorzystuje się zbrojone płyty betonowe z otworami oraz kratki z tworzywa sztucznego. Umożliwiają one przesiąkanie wody opadowej do podłoża i minimalizują ryzyko poślizgu, ale pamiętajmy, że niezbyt wygodnie się po nich chodzi. Niektóre kraty z tworzywa przystosowane są zarówno do wypełniania ziemią, jak i kostką brukową. (fot. Libet) Płyty betonowe pozwalają uzyskać bardzo wytrzymałą nawierzchnię. Elementy mają grubość 10 cm. Cieńsze stosowane są jedynie do zabezpieczania skarp i brzegów zbiorników wodnych. Na ogół mają kolor szary, choć znajdziemy też grafitowe i czerwone. Po wypełnieniu otworów kruszywem albo ziemią i obsianiu trawą, płyty stają się praktycznie niewidoczne. Rosnącą w ten sposób darń można bez problemu strzyc za pomocą kosiarki. Kratki z PVC, nazywane panelami ażurowymi, na pozór są delikatne, jednak dobrze znoszą obciążenia dzięki konstrukcji przypominającej plaster miodu. Nadają się na średnio intensywnie użytkowane podjazdy. Nie ulegają odkształceniu pod wpływem mrozu ani wysokiej temperatury. Są łatwe w układaniu, elementy łączy się ze sobą nawzajem na zaczepy. Dobrą stabilizację w przygotowanym wcześniej podłożu zapewniają wypusty w dolnej części. Wolne przestrzenie, podobnie jak w przypadku płyt ażurowych, wypełnia się np. ozdobnym kruszywem. Płyty ażurowe mogą mieć otwory w różnym kształcie. (fot. Polbruk) Płyty ażurowe mogą mieć otwory w różnym kształcie. Czasem utwardza się nimi jedynie pasy pod koła samochodów. (fot. Semmelrock) Jak układa się płyty ażurowe? Omawiane wyroby układa się na podbudowie podobnej pod tą, jaka powstaje pod kostkę brukową. W przypadku nawierzchni podjazdu należy oczywiście pamiętać o ułożeniu grubszej warstwy nośnej z kruszywa (20-30 cm). Jeżeli przestrzenie w płytach lub kratach mają być zasypane kruszywem, warstwę podkładową tworzy się standardowo z piasku. Jeśli zaś planujemy wysiać trawę, elementy układa się na mieszance piasku i kompostu, a otwory wypełnia żyzną przepuszczalną ziemią. Należy ją zagęścić za pomocą wibratora powierzchniowego, a następnie wysiać nasiona (mieszankę na trawniki ekstensywne, czyli rzadko nawożone i koszone) i przykryć je cieniutką warstwą piasku. W czasie kiełkowania trzeba dbać, aby podłoże było stale wilgotne. Przez kilka pierwszych tygodni od siewu musimy ograniczyć do minimum wchodzenie, a przede wszystkim wjeżdżanie na podjazd. Nie zapominajmy też, że niewypełnionych płyt ani kratek nie można użytkować, ponieważ grozi to ich uszkodzeniem. Kruszywo Najprostsze jest wykonanie podjazdu z kruszywa. Budowa takiej nawierzchni nie należy ani do szczególnie trudnych, ani kosztownych. Jej zaletą jest to, że nie zbiera się na niej woda. Niestety, podczas długotrwałych opadów i roztopów może rozmiękać. Niezbędna jest też jej regularna pielęgnacja. Wiosną trakty tego typu należy ubić. Podczas użytkowania dochodzi do ubytku kruszywa, więc w miarę potrzeby należy go dosypywać. Ponadto trakty tego typu łatwo zarastają chwastami, które trzeba systematycznie wyrywać. Śmieci i liście można usuwać za pomocą dmuchawy lub miotły (zastosowanie odkurzacza ogrodowego nie jest wskazane, gdyż będzie on wciągał także żwir). Nawierzchnia z kruszywa daje odmienny efekt wizualny, niż kostka czy płyty. Wygląda bardziej naturalnie. Górna warstwa powstaje ma ogół z jasnego (białego lub szarego) materiału, przez co ładnie kontrastuje z otaczającą zielenią. Pamiętajmy, że dobór odpowiedniego materiału ma tu duże znaczenie. Traktów nie należy wykańczać kruszywem z miękkich pylących się i nasiąkliwych skał - marmuru czy dolomitu. Nie najlepszy będzie także żwir rzeczny, który się źle klinuje i utrudnia poruszanie się po nawierzchni ani pokruszone cegły, ponieważ się pylą. Górną warstwę podjazdu można wykonać z szarego lub białego ozdobnego kruszywa. Nie nadaje się do tego jednak żwir rzeczny i kruszywo pylących się skał. (fot. z lewej: Dreamstime, fot. z prawej: Ecomax) Jak zbudować podjazd z kruszywa? Poprawnie zbudowany podjazd, z grubą podbudową, będzie dość wytrzymały. Wykop pod nawierzchnię powinien mieć w tym przypadku 30-40 cm głębokości. Na jego dnie warto rozłożyć geowłókninę i dopiero potem warstwy kruszywa o różnym uziarnieniu (im wyżej, tym drobniejsze). Na spód daje się tłuczeń (10-20 cm), czasem gruz, następnie gruby żwir lub grys (zwykle 5-10 cm), a na wierzch miał kamienny albo np. żwir dekoracyjny (ok. 5 cm). Układając kolejne warstwy, trzeba polewać je wodą i ubijać zagęszczarką wibracyjną tak długo, aż podłoże przestanie ustępować pod naciskiem urządzenia. Trwałe trakty, odporne na nacisk kół samochodów, najtaniej wykonać z kruszywa. Niestety, dość łatwo zarasta ono roślinnością, którą trzeba regularnie usuwać. (fot. Semmelrock) Małgorzata Kolmusfot. otwierająca: Bruk-Bet
ysxfB.podjazd do garażu z kamienia polnego
