O śmierci Tomasza Walentka poinformował w mediach społecznościowych polski oddział MMA. Walentek dołączył do Legionu Międzynarodowego, w którym w obronie Ukrainy walczą cudzoziemcy, już pod koniec lutego. W listopadzie 2021 roku Walentek wystąpił na Drugich Mistrzostwach MMA w Gliwicach i wygrał je w swojej kategorii. - To był skromny, spokojny i dobry człowiek z trudną przeszłością żołnierza. Niewiele osób wiedziało, z czym musiał się mierzyć jako ranny weteran - cytuje Onet trenera Tomasza Jeleniewskiego. Legion Międzynarodowy powstał 27 lutego, 3 dni po rosyjskim ataku na Ukrainę. Wstąpili do niego ochotnicy z 55 krajów. Większość z nich to Amerykanie i Brytyjczycy. Następne pod względem liczebności grupy to Polacy i Kanadyjczycy. Czytaj więcej
Skutki konfliktów: Źródła: Madryt 11.03.2004r. - Cztery eksplozje na stacjach kolejowych w godzinach porannego szczytu. Zginęło 190 osób, a ponad 1500 zostało rannych. Podłoża: Element świętej wojny islamistów. Terroryzm. To forma walki zbrojnej, która poprzez przemoc (m.in. zamachy bombowe, porwania, zabójstwa) ma prowadzić do
Autorzy: Rafał T(…), Marcin R(…), Paweł A(…), Maksym R(…) Wstęp W obecnych czasach pole walki, nazywane też teatrem wojny, podlega ciągłej ewolucji (zarówno pod względem technicznym, jak również taktycznym). Ob-serwując współczesne działania militarne można zauważyć, że konflikty zbrojne charakteryzują się dużą asymetrią sił (konflikty asymetryczne). Asymetria ta czę-sto powoduje, że użycie konwencjonalnych sił i środków w postaci wojsk lądo-wych, powietrznych oraz morskich staje się niewystarczające do zapewnienia od-powiedniej przewagi nad Rafał T(…), Marcin R(…), Paweł A(…), Maksym R(…)Wstęp W obecnych czasach pole walki, nazywane też teatrem wojny, podlega ciągłej ewolucji (zarówno pod względem technicznym, jak również taktycznym). Ob-serwując współczesne działania militarne można zauważyć, że konflikty zbrojne charakteryzują się dużą asymetrią sił (konflikty asymetryczne). Asymetria ta czę-sto powoduje, że użycie konwencjonalnych sił i środków w postaci wojsk lądo-wych, powietrznych oraz morskich staje się niewystarczające do zapewnienia od-powiedniej przewagi nad przeciwnikiem. Słowo asymetria pochodzi z języka greckiego, oznacza pewne naruszenie bądź brak symetrii. Pojęcie to w kwestiach militarnych jest różnie pojmowane, a jego znaczenia zwykle zmienia się od kontekstu lub płaszczyzny odniesienia. Szubrych uważa, że pojęcie to często jest nadużywane, a z konfliktem asyme-trycznym mamy do czynienia „jedynie wówczas, gdy strony konfliktu mają różny status prawno-międzynarodowy (jedna ze stron nie jest podmiotem prawa między-narodowego)” . W przypadku takich konfliktów, w ramach stosowanej taktyki często widuje się stosowanie technik partyzanckich oraz terrorystycznych (zastra-szanie lub ataki na ludność cywilną w celu wywarcia określonej presji politycz-nej). Münkler uważa, że te dwie taktyki należą do dwóch różnych płaszczyzn woj-ny asymetrycznej – defensywnej (metody partyzanckie) i ofensywnej (metody terrorystyczne). Najlepszym i zarazem najczęściej podawanym w literaturze przykładem konfliktu asymetrycznego jest walka o realizację interesów polityczno-religijnych na arenie międzynarodowej jaką jest prowadzona operacja wojskowa przeciw ugrupowaniom terrorystycznym (głównie na terenie Afganistanu), znana pod nie-precyzyjnym terminem Wojny z terroryzmem, w którą zaangażowane są niemalże wszystkie państwa kultury zachodniej. Należy też jednak pamiętać o konfliktach zbrojnych, jakie miały miejsce w dwudziestym wieku, w tym również dwa znaczące konflikty globalne (I i II Wojna Światowa), które w sposób znaczący wstrząsnęły ówczesnym światem. W skutek masakry i strat jakie poniesione zostały podczas wojen globalnych uchwa-lono bardzo restrykcyjne prawo międzynarodowe, które w znaczący sposób miało utrudnić prowadzenie wojny. Uchwalenie tak restrykcyjnych aktów prawnych, np. w postaci konwencji miał na celu zniechęcić potencjalnych agresorów do ataku na drugie państwo. Niestety już druga połowa dwudziestego wieku pokazała, że pra-wo to jest w dużej mierze nie przestrzegane i ciężko je wyegzekwować. Jak powiadał Jean-Marie Henkaerts w przeciągu pięćdziesięciu lat, które minęły od czasu przyjęcia konwencji genewskich z 1949 r. ludzkość doświadczyła alarmującej liczby konfliktów zbrojnych, które obejmowały praktycznie każdy kontynent. W trakcie trwania tych konfliktów „dochodziło do licznych naruszeń tych umów, skutkujących śmiercią i cierpieniami, których można byłoby uniknąć, gdyby międzynarodowe prawo humanitarne było lepiej przestrzegane.” Patrząc na konflikty zbrojne z punktu widzenia psychologicznego i filozo-ficznego przy uwzględnieniu aspektów historycznych można stwierdzić, że kon-flikty zbrojne oraz wojny stanowią pewną naturalną część ludzkiej natury, której nie da się wykluczyć z życia codziennego. Raymond Aron (francuski badacz) roz-patrywał stosunki międzynarodowe jako pewne „zjawisko dialektyczne, które nie-sie za sobą alternatywę między wojną i pokojem” , z kolei Sun Tzu zwykł mawiać, że wojna jest „sprawą o istotnym znaczeniu dla losów państwa” . Zdaniem autorów niniejszej pracy konflikty zbrojne są nierozerwalną czę-ścią ludzkiej natury. W podobny sposób swoje myśli konstruował wielki angielski filozof Tomasz Hobbes, jego teza człowiek człowiekowi wilkiem z punktu widzenia konfliktów zbrojnych jest ze wszech miar słuszna i zasadna. W niniejszej pracy wykorzystano ujęcie polemologiczne przy zastosowaniu zasad prospekcji. Takie podejście w badaniach nad konfliktami zbrojnymi pozwa-la na poszukiwanie przyczyn konfliktów zbrojnych w wielu sferach życia spo-łecznego oraz umożliwia określenie objawów i symptomów świadczą¬cych o roz-woju sytuacji wewnętrznej, lub międzynarodowej w kierunku wzro¬stu zagrożenia państwa, generowanych przez przyczyny koniun¬kturalne, a zwłaszcza polityczne. W pracy zawarte zostaną próby zdefiniowania trzech głównych pojęć: kon-flikt, konflikt zbrojny oraz wojna. W tym celu przytoczone zostaną ważniejsze badania i rozważania teoretyczne znanych filozofów i badaczy z zakresu polemo-logii. W dalszej części pracy autorzy przedstawią ważniejsze przyczyny, źródła powstawania konfliktów oraz pewne światowe fronty agresji – czyli miejsca, gdzie najczęściej dochodzi do wybuchów wojen domowych, konfliktów zbrojnych lub po prostu działań z użyciem siły. Na koniec przedstawione zostaną skutki konfliktów w celu wskazania ich negatywnego wpływu na społeczeństwa i cywilizacje. W podsumowaniu autorzy skupią się na wydobyciu syntetycznego wniosku w którym wskażą potencjalne kierunki rozwoju współczesnych konfliktów zbrojnych oraz ich prawdopodobne przyczyny powstawania. Rozdział I. Definicje Na wstępie rozważań autorzy pragną podjąć pewną próbę zdefiniowania pojęć wojny oraz konfliktu zbrojnego. Zdefiniowanie oraz wskazanie pewnych różnic pomiędzy poszczególnymi pojęciami pozwoli lepiej zrozumieć ich do-mniemane znaczenie. Pewnym Conditio sine qua non niniejszego rozdziału będzie wyjaśnienie semantycznego znaczenia podstawowych pojęć, które będą wykorzystywane, bądź wokół których autorzy będą się poruszać w dalszej części pracy. W niniejszym rozdziale autorzy skupią się na rozwinięciu oraz przybliżeniu takich pojęć jak konflikt, konflikt zbrojny oraz wojna. Zanim jednak przejdziemy do prezentacji tych trzech podstawowych definicji skupimy się na pomniejszych pojęciach, które należy przybliżyć w związku z omawianą tematyką. Do pojęć z obszaru konfliktów należy również zaliczyć takie pojęcia jak: • Polemologia ¬– nauka o konfliktach zbrojnych / nauka o wojnie. Jej celem jest analizowanie konfliktów dawnych jak i teraźniejszych, określa ich na-turę, okresowość, intensywność czas trwania, formy, typologię, zaangażo-wanie sił zewnętrznych oraz reakcję społeczności międzynarodowej. • Źródło – „początek czegoś, punkt wyjścia czegoś, przyczyna pewnych zdarzeń” ; • Przyczyna – „Coś co wywołuje jakiś skutek; czynnik bądź zespół czynni-ków wywołujących dane zjawisko; powód” ; • Pretekst – „zmyślony powód podawany dla ukrycia rzeczywistych moty-wów, przyczyn działania; pozór” ; • Impuls – „bodziec pobudzający do jakiegoś zadania; pobudka wewnętrz-na; nagła podnieta mobilizująca, zachęcająca do czegoś” ; • Cel –„planowany wynik każdego racjonalnego działania; to do czego się dąży, o co zabiega” . Schemat 1. Miejsce konfliktu zbrojnego i wojny w zjawiskach opracowanie własne na podstawie T. Kęsoń, Pojęcie konfliktu i wojny w literaturze. Podejście polemologiczne w badaniach konfliktów zbrojnych, Warszawa schemat przedstawia jak zazębiają się i jak pojemne objętościo-wo są prezentowane w niniejszej pracy pojęcia. Jak widać z tego schematu konflikt jest pojęciem najszerszym, podczas gdy konflikt zbrojny oraz wojna znajdują się odpowiednio na przedostatnim oraz ostatnim miejscu. Innymi słowy wojna jest w tym zestawieniu pojęciem najwęższym. W kolejnych trzech podrozdziałach zaprezentowane zostaną pojęcia: kon-fliktu, konfliktu zbrojnego oraz wojny w ujęciu różnych badaczy i myślicieli ostat-nich lat. Konflikt Słowo konflikt pochodzi od łacińskiego conflictus - zderzenie. Pejoratywne pojmowanie tego słowa sprawiło, że pierwotne jego znaczenie uległo zasadnicze-mu rozszerzeniu. Słownik wyrazów obcych PWN definiuje konflikt jako wszelkie zetknięcie się sprzecznych dążeń, niezgodność interesów, poglądów, antagonizm, kolizję, spór lub zatarg. Podczas analizy przyjętych do naukowych rozważań definicji konfliktu można zauważyć szerokość obszaru jaki jest nią obejmowany, jego złożoność oraz podstawowe problemy z jakimi borykali się badacze. W rozważaniach europej-skich socjologów (Spencer, Ferguson, Saint-Simon) konflikt jest przedstawiany jako składowa mechanizmu rozwoju społeczeństw. Takie ujęcie jest szczególnie dobrze widoczne w teoriach: • liniowej zmiany społeczeństw, w myśl której proces rozwoju społeczeń-stwa podlega liniowej zmianie, stymulowanej przez konflikt; • cyklicznej zmiany społeczeństw, według której rozwiązaniem sprzeczno-ści jest konflikt, w wyniku którego osiąga się chwiejną (niestałą) równo-wagę. W gruncie rzeczy należy jednak stwierdzić, że definicja konfliktu jest silnie uzależniona od dziedziny nauki jaką reprezentuje badacz tworzący definicję. Co-ser twiedzi, że gwałtownym niszczącym starciom konfliktowym towarzyszą kon-flikty pokojowe. Copri skupia się na behawioralnych aspektach konfliktu (stosun-ki i interakcje między stronami). Z kolei badacz Tadeusz Kęsoń wyróżnia osiem zasadniczych własności konfliktu : • „konflikt wymaga istnienia co najmniej dwóch stron; • konflikt wyrasta w sytuacji niedostatku dóbr; • zachowania konfliktowe mają na celu zniszczenie lub co najmniej kontro-lowanie drugiej strony a skutki konfliktowe polegają na tym, że zysk jednej strony jest stratą strony drugiej; • działania stron konfliktu są wzajemnie przeciwstawne; • ważnym aspektem stosunków konfliktowych jest władza; • stosunki konfliktowe są podstawowym procesem społecznym i mają po-ważne konsekwencje społeczne; • proces konfliktowy reprezentuje czasową tendencję do rozłamu w stosunkach między stronami; • stosunki konfliktowe nie rozbijają systemu, lecz powodują przemiany norm i oczekiwań.” Wieloaspektowość problemu definicji samego konfliktu powoduje, że w za-leżności od dziedziny nauki badającej konkretną sytuację podkreśla się aspekt psychologiczny, socjologiczny, ekonomiczny, prawny, społeczny, militarny, orga-nizacyjny lub międzynarodowy. W związku z czym przedstawienie jednej pełnej definicji konfliktu jest teoretycznie możliwe. Konflikt zbrojny W przypadku Konfliktu zbrojnego J. Kaczmarek kładzie nacisk na ograni-czenia czterech podstawowych aspektów: cel, obszar, czas, forma działania. Przyjmuje, że konflikt zbrojny ma miejsce tyko wówczas, gdy cele polityczne kla-sy (odpowiedzialnej za konflikt) są ograniczone, a walka zbrojna toczy się na niewielkim obszarze, w krótkim czasie oraz nie angażuje gospodarki kraju będą-cego w konflikcie, ani całych sił zbrojnych. Według Dworeckiego konflikt zbrojny jest formą walki zbrojnej oraz ma miejsce podczas, gdy strony bronią swoich interesów lub racji stosując przymus w postaci przemocy sił zbrojnych w formie zinstytucjonalizowanej. Podsumowując te definicje można uznać, że konflikt zbrojny jest ograni-czony w czterech obszarach (celowym, obszarowym, czasowym, formy działania) oraz jest formą walki zbrojnej mającej na celu obronę bądź narzucenie swoich in-teresów przy użyciu sił zbrojnych przy ciągłym respektowaniu prawa międzyna-rodowego konfliktów zbrojnych. Wojna Wojna jest szczególnym przypadkiem konfliktu zbrojnego, a ściślej – kon-fliktu zbrojnego o dużej intensywności. Działania (militarne) podczas wojny pro-wadzą przynajmniej dwie strony o sprzecznych dążeniach. Realizowanie celów jednej strony zawsze odbywa się ze szkodą dla strony przeciwnej, godzi to zwykle w jej podstawy istnienia lub prowadzi do znacznego ich ograniczenia. Pojęcie wojny również jest różnie definiowane oraz interpretowane w lite-raturze. Cytowany już Sun Tzu w traktacie „sztuka wojny” pisał o wojnie jako sprawie najwyższej wagi – sprawą życia lub śmierci. Cyceron mówił o wojnie jako sposobie rozstrzygania sporów przy użyciu siły, a Clausewitz, że „jest nie tylko czynem politycznym, lecz prawdziwym narzędziem polityki, dalszym ciągiem sto-sunków polity¬cz¬nych, prowadzeniem ich innymi środkami” . Inaczej mówi bardziej współczesny badacz Franciszek Skibiński, z którym zgadzają się autorzy niniejszej pracy. Stwierdza on, że „wojna jest kontynuacją polityki, prowadzoną środkami przemocy, w celu zmuszenia przeciwnika do speł-nienia naszej woli, nosi charakter krwawej walki zbrojnej, staczanej przez zorga-nizowane siły” . Zwraca również uwagę, że współczesne pole walki ewoluuje zbyt szybko - zmieniają się formy walki, cele wojen, używane siły oraz środki, przez co konieczna jest ciągła ewolucja definicji wojny. Z punktu prawa międzynarodowego stan wojny nie musi oznaczać prowa-dzenia (rozpoczęcia) walki zbrojnej. W sensie prawnym w zakres wojny wchodzą jakiekolwiek przejawy walki zbrojnej (militarnej). Walki te mogą być prowadzone zarówno przez podmioty prawa międzynarodowego jak i ugrupowania / organiza-cje nimi nie będące. Wojna może toczyć się chociaż działania wojenne nie zostały oficjalnie wypowiedziane, wówczas za moment rozpoczęcia wojny uznaje się moment zerwania stosunków pokojowych i przejście do stosunków wojennych. Rozdział II. Źródła i przyczyny konfliktów zbrojnych Osoby i badacze zajmujący się problematyką stosunków międzynarodo-wych zgodnie uważają, że niejednorodność współczesnego nam świata oraz inten-sywność i wielopłaszczyznowość konfliktów międzynarodowych w sposób natu-ralny rodzi liczne spory i sprzeczności. Zjawiska te są oceniane w gruncie rzeczy jako zjawiska patologiczne, które zakłócają porządek oraz powodują przeistacza-nie się sporów w wojny – które są traktowane jako jedyny sposób rozstrzygnięcia zaistniałego problemu. Źródła konfliktów zbrojnych Rekonstrukcja oraz przytaczanie źródeł i przyczyn konfliktów zbrojnych nie należy do zadań łatwych, ale jest to konieczne dla zrozumienia tegoż zjawiska. Trudności te mają przede wszystkim podstawę w warstwie semantycznej. W litera-turze anglojęzycznej najczęściej spotykane jest pojęcie causes of war lub reasons of war, które mieszczą równocześnie zarówno źródła i przyczyny konfliktów zbrojnych bez ich szczególnego wyróżnienia. W rozważaniach na temat źródeł konfliktu zbrojnego punktem wyjścia bę-dzie Kenneth Waltz, który stworzył typologię źródeł wojny. Według Waltza tkwią one na trzech poziomach analizy – jednostki, państwa oraz systemu mię-dzynarodowego. W podział ten wpisują się również poglądy filozofów, którzy analizowali źródła wojen na przestrzeni ostatnich dwóch tysiącleci. Mimo pokry-wania się tych poglądów ciężko w ostateczności stwierdzić który z poziomów w szczególności decyduje o wybuchu wojny, dlatego najbardziej rozsądne wydaje się podejście do zagadnienia w sposób komplementarny. W konstytucji UNESCO widnieje wyraźny zapis, że „wojny rodzą się w umyśle człowieka” , co wyraźnie wskazuje na udział pierwszego poziomu czyli jednostki. Podobne wrażenie można odnieść czytając pracę T. Hobbes’a pod tytu-łem Lewiatan, w której również wskazuje, że wszelkie niegodziwości i konflikty pochodzą z winy człowieka – jako jednostki aspołecznej. Jeśli jednak wierzyć doktrynie Rousseau to „wojna jest stanem pomiędzy państwami, w której jednostki stają naprzeciw siebie jako reprezentanci państw – żołnierze”. Zgodnie z tą myślą źródłem wojny jest nie jednostka a państwo, przy równoczesnym odwołaniem do jego historii, kultury społecznej oraz strategicznej. Podobne twierdzenia wysnuwali Sofiści np. Hippiasz z Abdery, który wojny i ich źródeł upatrywał w samym istnieniu państwa, podobnie uważał również Platon. Kontynuatorem poglądów o demograficznej teorii konfliktów zbrojnych był Tho-mas Malthus, upatrywał on, że na konflikt wpływają sprzeczności pomiędzy nad-miernym przyrostem naturalnym a ograniczonymi możliwościami zasobowymi planety / środowiska. Propagatorem, że to system międzynarodowy jest źródłem wojny był przede wszystkim cytowany już przez autorów Waltz. Wskazywał on, że podstawowe znaczenie ma kształt systemu, jego struktura anarchiczna. W wyniku braku jurys-dykcji nad państwami (władzy odgórnej) pojedyncze suwerenne państwa kierują się własną racją stanu, niejednokrotnie wbrew zapisom prawa międzynarodowego. Decyzja o użyciu siły zbrojnej zapada wówczas, gdy są one przekonane, że po-zwoli im to osiągnąć zamierzone cele polityczne. Z powyższych rozważań wynika, że nie ma czynnika dominującego w płaszczyźnie źródeł konfliktu, a nadmierne wyeksponowanie roli jednego czynni-ka może spowodować pominięcie innego równie ważnego elementu. Należy zatem stwierdzić, że jedynie analiza wszystkich trzech poziomów pozwala na pełną od-powiedź na pytanie o źródła wojny. Przyczyny konfliktów zbrojnych W ujęciu nauk poleomologicznych przyczynami konfliktu są trzy główne przyczyny wojen:Strukturalne – zależne od rodzaju techniki, nadmiernego zbrojenia, wzrostu znaczenia elit wojskowych, potencjału ekonomicznego i demo-graficznego;Koniunkturalne – głownie polityczne alianse i koalicje, zmiany opinii publicznej pod wpływem ideologii, propagandy lub religii, negatywne stereotypy etniczne;Okazjonalne – nieprzewidziane incydenty i prowokacje. Trzeba jednak zaznaczyć, że przyczyny okazjonalne i koniunkturalne są jednak tylko skutkiem przyczyn strukturalnych, ponieważ zmiany w tych właśnie sferach powo¬dują rodzenie się zachowań agresywnych indywidualnych i zbioro-wych, prowadzących do wybuchu konfliktów zbrojnych. Uznając jednak powyż-szy podział za właściwy należy zwrócić uwagę na pracę Francuskiego Instytutu Polemologii. W latach siedemdziesiątych pracownicy tego instytutu poddali anali-zie 366 konfliktów zbrojnych lat 1740-1974 oraz około 3000 większych oraz mniejszych (mikrokonfliktów ) konfliktów zbrojnych w latach 1968-1973. Zebrane materiały pozwoliły im ustalić istnienie przyczyn : • Okazjonalnych w 46% badanych konfliktów; • Koniunkturalnych w 100% badanych konfliktów; • Strukturalnych w 93% badanych konfliktów. Z badań tych wynika, że analizowane przez instytut wojny w niemal poło-wie przypadków były powodowane równocześnie przez wszystkie trzy praprzy-czyny wojny. Równocześnie należy zauważyć, że praktycznie każda wojna rozpo-czynana jest w skutek ideologii, propagandy, religii bądź negatywnych stereoty-pów etnicznych. Polemolodzy zgodnie twierdzą, że współcześnie konflikty zbrojne i wojny zarówno na podłożu wewnętrznym jak i zewnętrznym spełniają cztery funkcje:Ekonomiczną (zysk);Wzmocnienia i konsolidacji władzy wew. oraz pozycji zew.;Zmiany istniejących struktur;Destrukcji demograficzno-ekonomicznej. Podczas innych badań zlokalizowano 71 większych konfliktów, na podsta-wie analiz, wdług których powstały koncepcje światowych frontów agresywności i ich ogniskowania się wyróżniono tam dziewięć frontów 2. Fronty opracowanie własne na podstawie T. Kęsoń, Pojęcie konfliktu i wojny w literaturze. Podejście polemologiczne w badaniach konfliktów zbrojnych, Warszawa Carrere twierdzi, „że światowa przemoc polityczna nie rozkłada się przy-padkowo na powierzchni globu, ale ma tendencję do ogniskowania się na pewnej liczbie „frontów agresywności” i w ich otoczeniu” . Z analiz konfliktów wynika, że w latach osiemdziesiątych dwudziestego wieku rozpoczęło się pewne rodzenie się przemocy politycznej na trzech frontach – F7, F8, F9. Autorzy pracy uważają, że należy dodać dwa nowe fronty agresji – F10 front Europy Zachodniej, który spowodowany jest atakami terrorystycznymi na terenie Europy Zachodniej; F11 front Arabski wywołany wzrostem aktywności Islamskich organizacji terrorystycznych na terenie Azji Południowej. Należy rów-nież zwrócić uwagę, że w wyniku rozpadu ZSRR oraz upadku świata bipolarnego nastąpiło przesunięcie F8 w kierunku Europy Południowowschodniej (Bałkany). Niektórzy teoretycy uważają, że głównym zjawiskiem będącym przyczyną zrodzenia się nowych frontów agresywności była militaryzacja nowo powstałych państw w Afryce i Azji. Powodowało to nadmierne wpływy wojskowe, biedę w kraju, co silnie przełożyło się na bezwarunkowy wzrost agresji wśród populacji zamieszkującej dane kraje – obszary te stały się konfliktami zapalnymi (flashpo-ints), którym zwykły pretekst wystarczał i wciąż wystarcza do wszczęcia większe-go konfliktu / wojny. Czynniki konfliktów zbrojnych Powracając do przyczyn konfliktów zbrojnych należy zwrócić uwagę na fakt, iż semantyka biorąca za punkt wyjścia płaszczyzny stosunków międzynaro-dowych wskazuje następujące grupy czynników powodujących wojny: • Ekonomiczne: o Napięcia o charakterze wewnętrznymi, o Uzależnienia zewnętrzne, o Miejsce w międzynarodowym podziale pracy. • Polityczne: o Wewnętrzne napięcia społeczne, o Podziały etniczne, o Roszczenia terytorialne, o Poczucie zagrożenia zewnętrznego, o Działalność opozycji. • Ideologiczne: o Ustrojowe, o Religijne, o Historyczne, o Uprzedzenia rasowe. Przy tym podziale należy zauważyć, że zwykle u podstawy konfliktu leżała więcej niż jedna przyczyna. Najczęściej istnieją całe kombinacje przyczyn, które doprowadzają do konfliktów zbrojnych i wojen. Schemat 4. Fazy przebiegu konfliktów Problemy polityczne współczesnego świata – konflikty zbrojne [w:] (data wejścia: Inni teoretycy postrzegają podział czynników wywołujących konflikty zbrojne w nieco inny sposób. Wskazują oni na cztery główne czynniki: polityczne, militarne, ekonomiczne oraz ideologiczno-kulturowe. W czynnikach politycznych należy wskazać na chęci zmiany status quo państwa, której nie jest usatysfakcjonowane obecnym stanem relacji sił. Państwo, które kontestuje obecny kształt systemu uznaje, że wojna pozwoli mu na zmianę niekorzystnej dla niego sytuacji. Drugą wizją czynnika politycznego jest pomoc sojusznikowi, jako pewna konieczność – zobowiązanie sojusznicze. W dotychcza-sowej historii jest wiele przykładów potwierdzających słuszność obu tych stano-wisk. W przypadku czynników o charakterze militarnym mówimy o konfliktach, które wybuchają w celu zwiększania swojego potencjału militarnego co powoduje niepokoje wśród krajów sąsiadujących. Sytuacja ta uległa częściowo zmianie w skutek powstania broni nuklearnej która pełni obecnie formę odstraszania (ki-ja). W ogólnym rozumieniu należy zatem uznać, że zbrojenie nuklearne zwiększa nasze bezpieczeństwo nie powodując silnego uszczerbku w poczuciu bezpieczeń-stwa innych, w przeciwieństwie do działania zbrojenia konwencjonalnego, w wy-niku którego inne państwa czują się zagrożone. Czynniki ekonomiczne odgrywają szczególną rolę w okresie kryzysu, oraz gdy państwo „A” pragnie realizować swoje cele i interesy ekonomiczne kosztem państw trzecich – takie przyczyny wskazywał chociażby Hugo Grocjusz, czy Al-berico Gentiliego. Obecnie możemy również mówić o konfliktach na bazie surow-cowej – obecna wojna w Afganistanie (której pretekstem jest wojna z terrory-zmem) lub niedawna ostatnia wojna w Iraku. Ostatnie czynniki ideologiczne oraz kulturowe były istotnym źródłem spo-rów w okresie Zimnej Wojny oraz obecnie – chociaż należy rozróżniać, iż obecnie główną rolę odgrywają czynniki kulturowe, podczas gdy w okresie Zimnej Wojny pierwsze skrzypce odgrywały czynniki ideologiczne. Ważne w tym kontekście są chociażby poglądy Samuela Huntingtona. Prognozuje on, że najpoważniejsze kon-flikty w przyszłości będą miały swoje podłoże na gruncie odrębności kulturowej. Stwierdził on, iż kultura stanowi „siłę integrującą jak i czynnik, który stanowi linię podziału bardzo trudną do przezwyciężenia”. Obecnie obserwujemy znaczny konflikt na linii kultura Zachodu a Islamu, ale wkrótce może również okazać się, że kolejnym potencjalnym adwersarzem muzułmanów zostanie cywilizacja i kul-tura hinduistyczna (głównie w wyniku sporu o Kaszmir). Rozdział III. Skutki wojen i konfliktów zbrojnych Na skutek liczby oraz intensywności wojen, jakich doświadczył świat w XX wieku, znacząco zmieniły się poglądy dotyczące starć zbrojnych. W przeszłości wojna traktowana była jako jeden z elementów polityki zagranicznej, podczas gdy obecnie wojna jest elementem ostateczności, którego winno unikać się za wszelką cenę. W znacznej mierze jest to zasługa zachodniej cywilizacji oraz opinii pu-blicznej, która wymogła na władzy takie traktowanie konfliktów zbrojnych lub wojen (głównie wojen). Obecnie uznaje się również, że wojna skutkuje kosztami, które w znacznym stopniu przeważają nad korzyściami płynącymi z prowadzenia wojny - wynale-zienie broni palnej spowodowało znaczny wzrost śmiertelności na polu walki, a ulepszenie tej technologii oraz rozwinięcie nowej gałęzi w postaci pojazdów bo-jowych wpłynęło na bardzo duże straty w ludności w trakcie prowadzenia działań wojennych. Straty w ludziach były i są często ukrywaną statystyką, zwłaszcza w przypadku zbrodni ludobójstwa czy egzekucji z pobudek ideologicznych. Dlatego podawane liczby strat ludności mają najczęściej charakter czysto szacunkowy (np. straty w trakcie Drugiej Wojny Światowej). Oblicza się, że w wojnach oraz konfliktach mijającego stulecia zostało zabi-tych nie mniej niż 87 milionów ludzi, a liczba rannych i stale okaleczonych jest nie do ustalenia. Ważne jest również, aby dostrzegać, że w nowszych konfliktach systematyczne wzrasta liczba cywili. Dla przykładu w trakcie I WŚ ludność cywil-na stanowiła 5% strat ludzkich, podczas gdy w II WŚ stanowiła już blisko 50%. Straty w ludności cywilnej w wojnie koreańskiej liczyły 60%, a w wojnie w Wiet-namie wzrosły do 70%. Jeszcze gorzej prezentują się liczby w przypadkukonflik-tów na terenie Ameryki Łacińskiej i Afryki, gdzie liczby ofiar cywilnych to 80-85% wszystkich ofiar. Tabela 1. Straty ludnościowe w wybranych konfliktach zbrojnych po II Wojnie Światowej. Wojna Lata Liczba ofiar w tysiącach Wojna domowa w Chinach 1946-1949 1500-2500 Wojna Koreańska 1950-1953 około 2000 Wojna Algierska 1954-1962 600-1000 Wojna Wietnamska 1964-1975 1800-4000 Wojna Afgańska 1979-1989 około1000 Wojna Iracko-Irańska 1980-1988 około 1000 Konflikt w Jugosławii 1991-obecnie około 200 Źródło: Problemy polityczne współczesnego świata – konflikty zbrojne [w:] (data wejścia: wyniku wojen domowych i regionalnych po IIWŚ zginęło dotychczas od 12 do 35 milionów ludzi (dane szacunkowe – brak szczegółowych danych). Obec-nie do najbardziej krwawych wojen domowych i regionalnych zalicza się: Indo-chiny (1954), Korę (1950-1953), Biliski Wschód (1948,1956,1973,1982), Algierię (1954-1962), Kongo (1961), Nikaraguę (1967-1970), Etiopię (1977-1978), Irak-Iran (1979-1988), Afganistan (1979-1989). Tabela 2. Ofiary konfliktów etnicznych w Afryce. Państwo Lata Liczba ofiar w tysiącach Angola 1975-1991 i 1992-1994 800-1000 Burundi 1993 i 1996 500 Czad 1975-1992 150-200 Etiopia-Erytrea 1970-1992 500-700 Liberia 1989-1994 100-150 Mozambik 1977-1993 700-1000 Nigeria 1967-1970 1000-1500 Republika Środkowoafrykań-ska 1973-1983 50-200 Ruanda 1959 i1994 150 Somalia 1989-1992 50 Sudan 1955-1972 i 1983-1994 500-1000 Uganda 1973-1979 300-500 Kongo (Zair) 1960-1963 50-150 Źródło: Problemy polityczne współczesnego świata – konflikty zbrojne [w:] (data wejścia: ważnym skutkiem dla wojen i konfliktów jest demoralizacja społe-czeństw, co często prowadzi do niszczenia struktur społecznych. Stanowi to pod-łoże do patologii społecznych, które często prowadzą do trudności z zawarciem pokoju / porozumienia. Trudności kombatantów z ponowną asymilacją w społe-czeństwie mogą z kolei powodować powstawanie kolejnych patologii. Obecnie coraz częstszym problemem jest udział dzieci w wojnach – dane sugerują, że oko-ło 200 tysięcy dzieci walczyło z bronią w ręku w ramach ugrupowań partyzanc-kich. Schemat 3. Skutki konfliktów Problemy polityczne współczesnego świata – konflikty zbrojne [w:] (data wejścia: duży wpływ wojen widać w gospodarkach poszczególnych krajów bezpośrednio zaangażowanych. Zbrojenia osłabiają gospodarkę i powodują ogól-nie pojętą biedę i ubóstwo wśród społeczności danego kraju. Wydatki oraz znisz-czenia doprowadzają do załamania gospodarczego i często do utraty pozycji na arenie międzynarodowej (przykład Drugiej Wojny Światowej). Konflikty rujnują na trwałe dotychczasowy dorobek i niweczą motywację do dalszych działań na rzecz odbudowy, a obecnie niszczą także środowisko naturalne człowieka. Podsumowanie W niniejszej pracy zaprezentowano skutki konfliktów zbrojnych i wojen oraz pewne ich aspekty w postaci źródeł, przyczyn oraz pretekstów ich powstawa-nia. W rozdziale pierwszym przedstawione i usystematyzowane zostały definicje tych dwóch zagadnień oraz ich interpretacja przez różnych badaczy tej tematyki. Celem niniejszego opracowania było pewne uporządkowanie podstawowych za-gadnień związanych z konfliktami zbrojnymi oraz prezentacja ich skutków dla cywilizacji. W pracy próbowano również wykazać możliwy rozwój oraz kierunek konfliktów zbrojnych oraz prawdopodobne przyczyny ich powstawania. W pracy tej przedstawiono dziewięć podstawowych frontów agresji uzna-nych przez badaczy owej tematyki oraz zapoczątkowano próby wskazania no-wych, wraz z krótkimi uzasadnieniami ich wyodrębnienia. Nowo wskazanymi frontami były: front Południowoazjatycki (Arabski) oraz front Zachodnioeuropej-ski. Niewielkim zmianom uległ front wschodnioeuropejski (w skutek powstania świata wielobiegunowego). Drugą ważną myślą zawartą w niniejszym opracowaniu jest wskazanie przyszłych przyczyn konfliktów – autorzy wskazywali, że w XX wieku główną przyczyną powstawania konfliktu były ideologie. Głównie chodziło wówczas o konfrontację demokracji z komunizmem – tzw. Wschód-Zachód i Zimna Wojna. Obecnie należy uznać, że od początku XXI wieku głównym czynnikiem konflik-tów zbrojnych i wojen będą przede wszystkim czynniki kulturowe – zderzenie cywilizacji. Czynniki te mogą stać się również swoistą propagandą / pretekstem dla prawdziwych celów wywoływania konfliktów, a te mogą być wywoływane światowym kryzysem finansowym, brakiem lub wojną o surowce naturalne, w tym również o przestrzeń życiową. Podsumowując niniejszą pracę należy uznać, że konflikty zbrojne i wojny są zjawiskami wysoce negatywnymi – które w tragiczny sposób odbijają się prze-de wszystkim na ludności cywilnej. Mimo negatywnego sposobu postrzegania, wojen i konfliktów nie da się wyłączyć z życia człowieka, gdyż ten jest z natury istotą konfliktową. Jak stwierdził R. Kagan, posiadanie ogromnego potencjału im-plikuje niejako większą aktywność. Parafrazując słowa Abrahama Maslowa jeśli ktoś ma młotek wszystko zaczyna wyglądać jak gwóźdź – słowa te wskazują, że świadomość własnej potęgi może sprawiać, że pojęcie decyzji o zaangażowaniu w jakiś konflikt bądź wojnę staje się znacznie prostsze. Taka sytuacja rodzi jednak niebezpieczeństwo zignorowania realnych kosztów i zysków takiego działania, a to prowadzi do tragicznych konsekwencji. BibliografiaAron R., Wojna i Pokój między narodami, Centrum im. Adama Smitha, War-szawa 1995, s. 11-20;Borgosz J., Drogi i bezdroża filozofii pokoju (od Homera do Jana Pawła II), Ministerstwo Obrony Narodowej, Warszawa 1989;Clausevitz C., O wojnie, Warszawa 1958;Dunaj B., Słownik współczesnego języka polskiego tom I a-ówdzie, wyd. Cyka-da, Warszawa 2000;Dunaj B., Słownik współczesnego języka polskiego tom II p-żyzny, wyd. Cyka-da, Warszawa 2000;Dworecki S., Od konfliktu do wojny, Wyd. BUWIK, Warszawa 1996;Góralczyk W. i Sawicki S., Prawo międzynarodowe publiczne w zarysie wy-danie 13,LexisNexis, Warszawa 2009;Howard M., Causes of wars [w:], A. J. Bellamy ( red.) War critical concepts in political science, London, NewYork 2009;Huntington S., Zderzenie cywilizacji i nowy kształt ładu światowego, Warszaw-skie Wydawnictwo Literackie Muza, Warszawa 2005;Kaczmarek J., Bitwa o przetrwanie, Wyd. MON, Warszawa 1988;Keegan J., Historia Wojen, Warszawa 1998, s. 45-49 [na podstawie:] Wojny i konflikty w XX wieku;Kęsoń T., Pojęcie konfliktu i wojny w literaturze. Podejście polemologiczne w badaniach konfliktów zbrojnych, Warszawa 2008;Mlicki Konflikty społeczne. Pułapki i dylematy działań zbiorowych, IFiS PAN, Warszawa 1992;Münkler H., Wojny naszych czasów, Kraków 2004;Nye J., Konflikty Międzynarodowe wprowadzenie do teorii i historii, Wydaw-nictwa Akademickie i Profesjonalne, Warszawa 2009;Rousseau J., Umowa Społeczna, lub Zasady Politycznego Prawa [na podsta-wie:] (data wej-ścia F., Rozważania o sztuce wojennej, WIH Warszawa 1972;Smalec Ł., Konflikty zbrojne: źródła, przyczyny, cele, preteksty, Centrum Ini-cjatyw Międzynarodowych, 2011;Sun Tzu, Sztuka wojny, Wyd. Przedświt, Warszawa 1994;Tokarski J., Słownik wyrazów obcych, PWN, Warszawa 1980;Waltz K., Man, the state and war a theoretical analysis, Columbia University Press, NewYork 1959;Artymiak R., Wojny i konflikty w XX wieku, s. 41[w:] (data wejścia: R., La violence politique mondiale en 1981. Comparison avec la période 1968 - 1980. Études Polémologigues, 1982, nr 25 – 26Gałganek A., Polemologia - badania nad wojną i pokojem [w:] „Sprawy Mię-dzynarodo¬we”, nr 6/1986Henckaerts Studium poświęcone zwyczajowemu międzynarodowemu prawu humanitarnemu: wkład w zrozumienie i poszanowanie zasad prawa do-tyczących konfliktu zbrojnego, Ośrodek Upowszechniania Międzynarodowego Prawa Humanitarnego przy Zarządzie Głównym Polskiego Czerwonego Krzy-ża;Polak A., Wojna jako wyzwanie dla badacza [w:] „Kwartalnik Bellony” Nr 2/2010 (661)Szubrycht T., Analiza podobieñstw operacji militarnych innych niż wojna oraz działań pozwalających zminimalizować zagrożenia asymetryczne [w:] „Zeszy-ty Naukowe Akademii Marynarki Wojennej” 2006, nr 1 (164);Zając J., Teoretyczne aspekty konfliktów międzynarodwych [w:] J. Symonides (red.), Stosunki międzynarodowe w XXI wieku. Księga jubileuszowa z okazji 30-lecia Instytutu Stosunków Międzynarodowych Uniwersytetu Warszawskie-go, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa 2006 Wykaz tabel Tabela 1. Straty ludnościowe w wybranych konfliktach zbrojnych po II Wojnie Światowej, Tabela 2. Ofiary konfliktów etnicznych w Afryce, s. 21Wykaz schematów Schemat 1. Miejsce konfliktu zbrojnego i wojny w zjawiskach konfliktowych, s. 7. Schemat 2. Fronty agresywności, s. 14. Schemat 3. Skutki konfliktów Zbrojnych, s. 16. Schemat 4. Fazy przebiegu konfliktów zbrojnych, s. 22.
Program do gromadzenia danych na temat zorganizowanej przemocy (Uppsala Conflict Data Program – UCDP) szacuje, że od początku bieżącego tysiąclecia konflikty zbrojne na świecie pochłonęły blisko 1,3 mln ofiar. Problemem wielu krajów jest też duża przestępczość. Szacuje się, że na świecie co roku 6 osób na 100 tysięcy
SKUTKI I STRATY W LUDNOŚCI - zawieszenie broni, podział między Koreą Północnąa Południową, Aktualne szacunki historyków zakładają straty armii Republiki Korei – 415 tys. żołnierzy zabitych i zmarłych w niewoli, Koreańskiej Armii Ludowej – 500–600 tys. Zabitych, a ludności cywilnej – około miliona ludzi zabitych i rannych.
Konflikty zbrojne Gen. Skrzypczak: Ukraińców będzie stać tylko na jedną kontrofensywę Ukraińskie wojska nie są jeszcze gotowe na kontrofensywę, ale warto na nią poczekać.Temat lekcji: Konflikty zbrojne na świecie, cz. 2. Szanujemy Twoją prywatność. Kliknij "Akceptuję i przechodzę do serwisu", aby wyrazić zgody na korzystanie z technologii automatycznego śledzenia i zbierania danych, dostęp do informacji na Twoim urządzeniu końcowym i ich przechowywanie oraz na przetwarzanie Twoich danych osobowych przez nas, czyli Telewizję Polską S.A. (zwanąKonflikty Rzeczypospolitej z sąsiadami w XVII wieku. ściągaj. 0. 60% 95 głosów. Rzeczypospolita w XVII wieku wplątała się niestety w wiele bardzo wyniszczających wojen. Już w wieku XVI rozpoczął się polsko-rosyjski konflikt. Był kontynuacją wojen, jakie pod koniec XV wieku Litwa prowadziła z Księstwem Moskiewskim (czyli Rosją).
W dzisiejszym świecie czeka na człowieka wiele zagrożeń, a ich liczba wciąż bezustannie się powiększa. Moim zdaniem do najpoważniejszych należą: - Wojny i konflikty - Ataki terrorystyczne - Kataklizmy - Telewizja - Uzależnienia - Zanieczyszczenie środowiska - Globalny problem żywnościowy - Zagrożenia rodzinne WOJNY I KONFLIKTY Pierwszym i chyba najgroźniejszym zagrożeniem dlaNa kontynentach amerykańskich obecnie są dwa konflikty zbrojne jeden w Meksyku, drugi w Kolumbii. 17) konflikt w Meksyku – podłoże głównie ekonomiczne Meksyk to państwo, w którym rywalizują ze sobą organizacje zajmujące się produkcją i handlem narkotykami, czyli kartele narkotykowe. HRo0.
konflikty zbrojne na świecie prezentacja
